Grenzen aangeven; de één is er goed is, de ander niet. Tijdens onze scholing komen wij vaak deelnemers tegen die aangeven moeite te hebben met assertief zijn. Ze vinden het lastig hun grenzen aan te geven tegen vrijwilligers, maar vooral ook tegen leidinggevenden en willen assertief worden. Ze nemen steeds meer taken aan die ze er eigenlijk niet bij kunnen hebben en op den duur loopt het emmertje over… Herkenbaar? Dan is dit blog voor jou! We gaan namelijk 4 praktische assertiviteitstips delen die jou gaan helpen om net even iets assertiever te worden.
Kijktip: liever een video kijken? In deze video delen we deze 4 tips.
Wat is assertiviteit?
Eerst even iets over wat assertiviteit precies is. Assertief zijn betekent dat je opkomt voor jezelf, zonder de gevoelens en belangen van de ander uit het oog te verliezen.
Een persoon kan assertief zijn, maar ook subassertief of agressief. Subassertief betekent dat je niet opkomt voor jezelf. Je stelt je passief op en vermijd conflicten en nee zeggen zoveel mogelijk.
Agressief zijn betekent in deze context dat je wel opkomt voor jezelf maar daarbij de belangen en gevoelens van de ander uit het oog verliest. Je komt dus alleen op voor je eigen belang.
Zoals je kunt zien, ligt assertiviteit mooi in het midden van de schaal (subassertief – assertief- agressief). Assertief worden is dan ook een mooie vaardigheid om onder de knie te krijgen.
Assertief worden? Hier zijn 4 assertiviteitstips
Tip 1: bepaal waar jouw grenzen liggen
Dit is wat wij cursisten altijd als eerste aanraden. Je grenzen aangeven is namelijk lastig als je zelf niet weet waar jouw grenzen liggen. Zeker als je van nature subassertief bent, kan het zo zijn dat je de afgelopen jaren zo vaak over je grenzen hebt laten gaan, en je nu niet meer goed weet wat jouw grenzen zijn.
Hoe ontdek je waar jouw grenzen liggen? Dat kan door meegemaakte gebeurtenissen te analyseren.
Haal eens een situaties voor de geest die je absoluut niet fijn vond. Wat vond je daar niet fijn aan? Tot waar voelde je jezelf in die situatie nog oké? En vanaf welk punt niet meer? Dat punt is jouw grens.
Probeer dit nog eens met een andere situatie. En ga zo door tot je helder hebt waar jouw grenzen liggen.
Tip 2: koop tijd
Dit is ongeveer de oudste en meest simpele truck die je kunt toepassen. Wat je met deze truck doet is het volgende. Wanneer iemand je iets vraagt (bijvoorbeeld of je extra werk op wil pakken, mee uiteten gaat, of die persoon een afspraak met je kan inplannen) kun je simpelweg aangeven dat je hier even over nadenkt en er later op terugkomt. Gewoon door iets te zeggen als: ‘ik denk er even over na en kom er later op terug’.
Hiermee voorkom je dat je meteen al ‘ja’ zegt op iets wat je eigenlijk niet wil doen. Je geeft jezelf de tijd om even rustig na te denken over of je dit wel echt wil.
Ook geef je jezelf de tijd om na te denken over hoe je het nieuws kan brengen als je het verzoek gaat afwijzen. Je kunt dan als het ware even oefenen met ‘nee’ zeggen zonder de aanwezigheid van andere personen.
Tip 3: oefenen maar
Deze tip sluit mooi aan op de vorige tip. Assertief word je niet van de een op de andere dag. Het vergt oefening. Wij raden je daarom aan om eens met jezelf of iemand die je vertrouwt te oefenen. Speel situaties na en oefen hoe je op een assertieve manier kunt reageren. Welke woorden en zinnen kun je het beste gebruiken? Spreek ze maar eens een paar keer uit.
Dit zorgt ervoor dat je in echte situaties steeds makkelijker assertief gedrag gaat vertonen. Het geeft je zelfvertrouwen. Hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het je afgaat!
Tip 4: houd je antwoord kort en simpel
Subassertieve mensen trappen vaak in de valkuil dat ze goed duidelijk willen uitleggen waarom ze iets niet willen of kunnen doen. In plaats van alleen ‘nee’ te zeggen, gaan ze zich volledig verantwoorden, terwijl dat helemaal niet nodig is.
Het gevaar hiervan is dat je jouw ‘nee’ ontkracht. Je zegt dus wel ‘nee’, maar doordat je daar allerlei redenen bij gaat halen, geef je de ander juist ruimte om met jou in onderhandeling te gaan. De ander kan dan denken dat jouw ‘nee’ nog niet definitief is en kan met argumenten komen over waarom jouw ‘nee’ toch een ‘ja’ moet worden. En voor je het weet laat je jezelf weer ompraten en ga je weer iets doen wat je eigenlijk niet wil doen…
Daarom raden wij je aan om jouw antwoord kort en bondig te houden. Bijvoorbeeld:
- Nee, ik wil dat niet
- Nee, ik heb daar geen tijd voor
- Nee, het komt niet uit
- Nee, dat hoort niet bij mijn functie
- Nee, ik had je graag willen helpen maar ik heb al te veel werk om zelf gedaan te krijgen
Waarschuwing
Op het moment dat je ineens assertiever begint te worden, kan het voorkomen dat mensen in je omgeving dat in eerste instantie niet begrijpen. Ze kunnen zelfs in de weerstand schieten. Dit komt omdat je ineens ander gedrag laat zien dan mensen van jou gewend zijn. En dat vinden mensen vreemd.
Misschien ga je wel te horen krijgen dat je ineens niet meer zo aardig bent of dat je ineens zo streng overkomt.
Naar deze feedback hoef je niet te luisteren. Jij mag voor jezelf opkomen, en je omgeving gaat vanzelf wennen aan jouw nieuwe gedrag. Er komt een omslagpunt en op en duur ga je ervaren dat mensen het juist heel fijn vinden als jij je grenzen aangeeft. Zo weten ze wat ze aan jou hebben en dat jij eerlijk tegen ze bent. En dat vinden mensen alleen maar fijn! En onthoud dit: assertief zijn betekent niet dat je onaardig bent. Het betekent dat jij het recht hebt om voor jezelf op te komen en dat ook doet.
We hopen dat je iets aan deze tips hebt! Ken je iemand voor wie deze tips ook nuttig kunnen zijn? Deel dit blog dan vooral even 😊
Wil je nog meer leren over dit thema en werken aan assertief worden? Binnenkort lanceren we in samenwerking met Buro Duw een e-learning (met iets extra’s) over assertiviteit. Wil je op de hoogte gebracht worden wanneer het traject beschikbaar is? Schrijf je dan even in voor onze nieuwsbrief. Je ontvangt dan meteen ook andere nuttige tips en nieuwtjes uit ons vakgebied.
Reactie plaatsen
Reacties